Leestijd 3 - 4 min
Catamarangroep: onderwijs en jeugdzorg
“Echt ontzettend cool wat wij hier doen”
“Je snapt wel hoe blij wij waren toen een leerling na de herfstvakantie zei zó blij te zijn dat school weer was begonnen. Daar haal je voor een jaar energie uit!”

In de catamarangroep werken onderwijs en jeugdhulp intensief samen. Dory en Julia doen er – met inzet van onderwijsondersteuners – alles aan om kinderen die het op school nog érg lastig hebben, weer mee te laten draaien in de stamgroep.

Dory Lagendijk werkt met veel plezier bij Aloysius in het gespecialiseerd onderwijs in IKC IJmond en doet nu de tweejarige studie gedragsspecialist. “Ik deed mijn werk veelal op gevoel en dat werkte goed, maar nu heb ik er meer theoretische onderbouwing bij en dat is toch erg fijn. Het leuke is dat ik alles meteen kan toepassen hier in de praktijk in de groep.”

Die groep is de catamarangroep voor middenbouwleerlingen, waarin Dory samenwerkt met Julia Meijer. Julia is pedagoog en werkt voor Kenter Jeugdhulp in IKC IJmond. ’s Ochtends werkt zij mee in de catamarangroep. ’s Middags geeft zij samen met een onderwijsassistent les aan een aantal leerlingen uit de catamarangroep die extra ondersteuning kunnen gebruiken voor hun sociale en emotionele ontwikkeling.

“Het voordeel van deze aanpak is, dat ik de andere kinderen die in de stamklas blijven, ’s middags meer aandacht kan geven”

Ochtend- en middagprogramma

“De hele dag meedraaien in een volle groep is voor deze kinderen nog te veel”, licht Julia toe. “Doel is dat de leerlingen dankzij deze extra aandacht en begeleiding volgend schooljaar wel volledig kunnen meedraaien in de stamgroep.” Doordat Julia de leerlingen ’s ochtends ook meemaakt, kan zij ’s middags gericht aansluiten bij hun sociale en emotionele ontwikkelingsdoelen.

De middagen staan in het teken van oefeningen en spelletjes waarmee leerlingen onder meer taal leren geven aan hun gevoel, leren delen en samenwerken, hun grenzen leren aangeven, hoe zij ervaren hoe zij kunnen omgaan met uitgestelde aandacht en hoe zij hulp kunnen vragen. Lukt het even niet, dan kan een kind zich terugtrekken in de stilteruimte die aan het lokaal vastzit.

Dory: “Het voordeel van deze aanpak is, dat ik de andere kinderen die in de stamklas blijven, ’s middags meer aandacht kan geven. Dat is bijvoorbeeld heel fijn voor de kinderen in groep 3 die leren lezen. We kunnen dan extra leesmeters maken.”

Genieten van kleine successen

Julia: “Kinderen met trauma zetten vaak twee stappen vooruit en dan weer een terug. Het gaat om succeservaringen opdoen, dus we bouwen het leren heel rustig op. Liever opbouwen dan afbouwen”, legt Julia uit. “Continu laten we merken, horen en zien dat leerlingen zich veilig kunnen voelen, zonder ze te overvragen.”

“Relatie is nummer één. De eerste weken in het schooljaar ben je daar ook vooral mee bezig: een relatie opbouwen. Het is dan gewoon meegenomen als ze ook al iets leren.” Geef je les aan deze kinderen, dan moet je voldoening kunnen halen uit kleine succeservaringen, vult Julia aan. Zo was er een prachtig voorbeeld van een leerling die eerst nog één op één begeleiding nodig had en nu weer meedraait in de groep. “Maar als een kind goedendag zegt, kan dat al meegenomen zijn”, onderstreept Julia. “Je snapt wel hoe blij wij waren toen een leerling na de herfstvakantie zei zó blij te zijn dat school weer was begonnen. Daar haal je voor een jaar energie uit!”

“We vullen elkaar aan en leren de hele dag door van elkaar”

Samen veerkrachtig

In de catamarangroep is een duidelijke structuur voorop. Denk aan een vaste dagindeling en een heel duidelijke en eenduidige pedagogische aanpak. “We vullen elkaar aan en leren de hele dag door van elkaar”, merkt Dory.

Zo is Julia ook trainer traumasensitief lesgeven en traint ook collega’s in het IKC. Wat is trauma precies, hoe kijk je achter het gedrag dat door trauma wordt veroorzaakt en hoe behoud je als professional zelf je veerkracht in de omgang met kinderen met trauma?

Wat die veerkracht betreft is het fijn dat er achtervang is voor kinderen die even buiten de groep tot zichzelf moeten komen. Dat zorgt voor meer rust. Ook collegiale steun helpt enorm als het soms pittig is. Dory: “Er werken hier ontzettend leuke mensen, we dragen elkaar hier.” Toch begint alles met passie voor het vak. “Het is echt ontzettend cool wat wij hier doen, je levert zó’n bijdrage!”

auteur Anne-Marie Veldkamp
fotografie Marieke Wijntjes
eerder verschenen Jaarmagazine 2023-2024